Thật không sai khi nói ngành xây dựng của Việt Nam hiện nay là ngành vô cùng “nhạy cảm”. Bởi các công trình xây dựng mọc lên ngày càng nhiều đã làm cho các nhà thầu lởm tận dụng thời cơ để thực hiện mục đích xấu. Một trong những việc làm ảnh hưởng đến chất lượng công trình nhưng mang lại lợi ích cho các nhà thầu lởm chính là rút ruột công trình. Vậy các mánh khóe họ thường dùng là gì? làm thế nào để không xảy ra tình trạng này? Hãy tham khảo những kinh nghiệm tránh bị rút ruột mà chúng tôi đã đúc kết được qua thời gian hoạt động nhé!
Nhà thầu ngang nhiên rút ruột công trình xây dựng
Rút ruột công trình là gì?
Rút ruột công trình được hiểu là hành động của tội phạm tham nhũng trong ngành xây dựng. Đặc trưng của loại tội phạm này là mang ý thức chủ quan và có tính tổ chức. Việc rút ruột công trình được chỉ đạo từ cấp trên tới người chịu trách nhiệm ở công trường nhằm rút bớt số lượng, khối lượng và chủng loại vật tư để lấy tiền chia nhau, bù lại tiền “tiêu cực” trước đó. Do đó, rút ruột công trình được cho là công đoạn cuối của chuỗi tham nhũng trong ngành xây dựng.
Có hay không việc nhà thầu rút ruột công trình?
Đối với những người không làm trong lĩnh vực xây dựng sẽ không hiểu sâu về kết cấu, thông số kỹ thuật,…của công trình. Do đó mà không kiểm soát được quá trình thi công cũng như việc sử dụng số lượng, chất lượng của nguyên vật liệu xây dựng. Cũng chính vì lẽ đó mà họ không chắc chắn liệu nhà thầu có rút ruột công trình hay không? Mà chỉ đến khi công trình xảy ra vấn đề như vật liệu làm rơi chết người, công trình sụp đổ sau khi đưa vào sử dụng trong thời gian ngắn thì dư luận mới đặt ra những câu hỏi như “tại sao đang thi công xây dựng mà vật liệu bỗng nhiên rơi xuống làm chết người?” hay “ tại sao công trình mới đưa vào sử dụng đã xuống cấp trầm trọng?”.
Có hay không việc nhà thầu rút ruột công trình?
Hiện nay, các vấn đề xảy ra ở công trình ngày càng nhiều cho thấy việc nhà thầu rút ruột đã không còn là vấn đề mới. Và theo các chuyên gia trong ngành xây dựng thì tình trạng rút ruột công trình đã tồn tại từ rất lâu, nó giống như căn bệnh nan y, vô phương cứu chữa.
Trong khi những người không thuộc ngành xây dựng đang bàng hoàng, lo lắng vì những chuyện xảy ra thì người trong ngành lại vô cùng bình tĩnh và thản nhiên bởi theo kinh nghiệm của họ, chuyện rút ruột công trình không xảy ra sẽ không bình thường. Do đó, việc nhà thầy ăn bớt tiền mua nguyên vật liệu là việc thường xuyên xảy ra trong thi công xây dựng.
Những mánh khóe rút ruột công trình của nhà thầu
Tình trạng rút ruột công trình không chỉ gây thiệt hại lớn cho tài sản của chủ đầu tư mà còn nguy hiểm đến tính mạng của những người xung quanh công trình. Do đó, để công trình được bền vững, tuổi thọ lâu đời và an toàn cho mọi người thì chủ đầu tư cần phải nắm được những mánh khóe của nhà thầu.
Chi phí thi công thực sự so với chi phí của cả dự án
Cung cấp bảng dự toán khống trong quá trình xây hoặc sửa nhà
Khi thi công xây dựng thì nhà thầu sẽ phải cung cấp bảng dự toán về chi phí vật liệu, nhân công và các hạng mục thi công xây dựng. Tuy nhiên, có nhiều nhà thầu lởm đã đưa cho chủ nhà bảng liệt kê về các khoản báo giá bao gồm những khoản không dùng đến hay không liên quan gì đến việc thi công xây dựng công trình.
Bảng dự toán đầu tiên mà chủ thầu trình bày chi tiết chi phí xây dựng cho chủ nhà đã cao hơn rất nhiều so với thực tế. Và khi bắt đầu thi công xây dựng, bằng các mánh khóe của mình, chủ thầu sẽ cắt bỏ gần như một nửa các khoản thi công có trong bảng dự toán. Sau khi giảm bớt các khoản cần thi công thì chi phí được cắt bỏ sẽ chảy vào trong túi của những người chủ thầu.
Chẳng hạn như, bảng dự toán kê khai đầu mục là dùng cát hạt thô lẫn sỏi để đắp nền với mức giá 50.000 VND/m3 nhưng khi thi công thì nhà thầu đổi thành cát đen hạt mịn với giá khoảng 7.000 VND/m3.
Bỏ ra một khoản chi phí lớn nhưng chất lượng công trình không đạt mức yêu cầu cơ bản là những gì mà gia chủ nhận được khi chọn sai đơn vị xây dựng.
Báo giá thấp, thêm các chi phí phát sinh
Vì nắm vững chuyên môn nhưng chuyên làm tiền nên các nhà thầu lởm sẽ báo giá thi công xây dựng thấp đi so với những đơn vị khác. Nhưng trong quá trình xây dựng sẽ tạo ra nhiều tình huống để tạo thêm các chi phí phát sinh. Mà những chi phí này thực ra không cần thiết phải bỏ ra mà chất lượng công trình vẫn không bị ảnh hưởng.
Thông thường, những đơn vị xây dựng làm ăn không uy tín sẽ lợi dụng sơ hở trong bảng báo giá để tính thêm chi phí phát sinh. Và đối tượng mà họ nhắm đến là những gia chủ ham rẻ nhưng vẫn muốn công trình đạt chất lượng như được thực hiện bởi những đơn vị thi công uy tín kia.
Ăn chặn vật tư
Việc rút ruột công trình bằng cách ăn chặn vật tư đã không còn là vấn đề xa lạ ở các nhà thầu lởm Việt Nam. Nhà thầu sẽ tuồn vào công trường những vật liệu kém chất lượng so với bảng dự toán ban đầu hoặc cắt xén khối lượng của công trình.
Mỗi bản vẽ thiết kế đều được tính toán một cách tỉ mỉ, chi tiết từng thông số kỹ thuật, kết cấu,…nhằm đảm bảo sự vững chắc của công trình và tránh những biến cố rủi ro bất ngờ xảy ra. Tuy nhiên, những nhà thầu không uy tín thường âm thầm cắt tối đa hệ số an toàn để rút bớt nguyên liệu. Điều này không những làm giảm tuổi thọ của công trình mà còn gây nguy hiểm với những người xung quanh và người sử dụng công trình này.
Bán thầu
Mua bán thầu là hành vi của nhà thầu chính sau khi ký hợp đồng với chủ nhà xong sẽ tiến hành chuyển nhượng lại toàn bộ hoặc một phần hợp đồng cho nhà khác trái quy định của pháp luật. Việc bán thầu mang lại nguồn lợi về chi phí xây dựng vô cùng lớn cho nhà thầu chính và lợi cho nhà thầu phụ nhưng người thiệt vẫn là chủ đầu tư. Bởi không thể chắc chắn rằng, chủ thầu phụ là người có kinh nghiệm, chuyên môn cao và là người có trách nhiệm hay không.
Những lưu ý giúp tránh tình trạng bị rút ruột công trình
Rút ruột công trình giống như căn bệnh nan y khó lòng mà chữa khỏi được. Vì vậy, để tránh gặp phải tình trạng không mong muốn này thì các gia chủ lưu ý một số điều sau:
-
Nên lựa chọn dịch vụ xây nhà trọn gói thay vì thuê đội ngũ tư vấn thiết kế và đội ngũ thi công riêng. Bởi dịch vụ trọn gói sẽ gói gọn chi phí xây dựng và không có chi phí phát sinh nào. Hơn nữa, đơn vị xây nhà trọn gói sẽ có hợp đồng của từng hạng mục, sau khi hạng mục trước hoàn thành và đạt yêu cầu sau khi kiểm tra sẽ có hợp đồng của hạng mục tiếp theo. Như vậy gia chủ có thể hoàn toàn yên tâm khi sử dụng dịch vụ.
-
Tăng cường kiểm tra, thanh tra, kiểm định và giám định chất lượng từ khi khởi công cho đến khi hoàn thành hạng mục.
-
Phân rõ trách nhiệm của nhà thầu, chủ đầu tư, tư vấn giám sát để khi công trình xảy ra các vấn đề xấu thì sẽ có người đứng ra chịu trách nhiệm. Bởi lỗi không thể đổ hết cho nhà thầu được vì nhà thầu làm ẩu thì phải chịu trách nhiệm nhưng tạo điều kiện cho nhà thầu làm ẩu lại là tư vấn giám sát.
Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi về những mánh khóe rút ruột công trình mà các nhà thầu lởm thường xuyên làm. Hy vọng, bạn đọc có thể rút ra được kinh nghiệm và có thể tránh được những nhà thầu không uy tín để có được một công trình chất lượng, bền vững.